Qəhvə içməyin sağlamlığa 5 zərəri
Qəhvə dünya miqyasında milyonlarla insanın səhər və gün ərzində enerji almaq üçün seçdiyi bir içkidir. Kofein tərkibli bu içki beyin funksiyalarını artırmaq və yuxusuzluğa qarşı mübarizə aparmaq üçün istifadə olunur. Lakin, qəhvə içməyin də bir sıra sağlamlığa zərərləri mövcuddur ki, bu məqalədə bu mövzuları ətraflı şəkildə müzakirə edəcəyik. Qəhvənin həddindən artıq istifadəsi müxtəlif sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər və bəzi hallarda ciddi xəstəliklərə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən, qəhvə içmə vərdişinizi yenidən nəzərdən keçirmək və bu içkinin potensial zərərləri haqqında məlumatlanmaq vacibdir.
1. Qəhvənin yuxusuzluğa səbəb olması
Qəhvənin ən geniş yayılmış təsirlərindən biri yuxusuzluq problemidir. Kofein beynin adenozin reseptorlarını bloklayaraq yuxu halını gecikdirir və bədəni ayıq saxlayır. Gündəlik qəhvə qəbulunu həddindən artıq artırmaq, yuxu rejimini ciddi şəkildə poza bilər. Araşdırmalar göstərir ki, yuxusuzluq konsentrasiyanın azalmasına, iş məhsuldarlığının düşməsinə və ümumi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. Xüsusilə gec saatlarda içilən qəhvə yuxuya getməyi çətinləşdirir və dərin yuxu mərhələsinə keçməyi maneə törədir. Bu da uzun müddətli yuxu problemlərinə və xroniki yorğunluğa səbəb ola bilər.
2. Qəhvənin həzm sisteminə təsiri
Qəhvə içməyin həzm sistemi üzərində də mənfi təsirləri vardır. Kofein mədənin turşuluğunu artıraraq qastrit və s. bu kimi problemlərə yol aça bilər. Mədə turşusunun çoxalması mədə divarlarının zədələnməsinə və yanma hissinə səbəb olur. Bundan əlavə, qəhvə mədənin boşalmasını gecikdirərək həzm prosesini çətinləşdirir. Həddindən artıq qəhvə istifadəsi ishal, qaz və şişkinlik kimi həzm problemlərinə də səbəb ola bilər. Qastroenteroloji mütəxəssislər həssas mədə problemi yaşayan insanlara qəhvə istehlakını azaltmağı və ya tamamilə dayandırmağı tövsiyə edirlər.
3. Qəhvənin ürək sağlamlığına təsiri
Qəhvənin ürək sağlamlığına təsiri də mübahisəli mövzular arasındadır. Kofein ürək döyüntüsünü artıraraq aritmiya kimi problemlərə səbəb ola bilər. Həddindən artıq qəhvə istehlakı qan təzyiqini yüksəldərək hipertoniya riskini artırır. Ürək-damar sistemi üzərindəki bu təsirlər infarkt və digər ciddi ürək xəstəliklərinə yol aça bilər. Ürək problemi olan insanlar qəhvə qəbulunu diqqətlə idarə etməli və həkim məsləhətinə əsaslanaraq istehlak etməlidirlər. Həmçinin, qəhvənin tərkibində olan bəzi maddələr qanın qatılaşmasına və damarların daralmasına səbəb ola bilər.
4. Qəhvənin sümük sağlamlığına təsiri
Qəhvənin həddindən artıq istifadəsi sümük sağlamlığına da mənfi təsir göstərə bilər. Araşdırmalar, yüksək miqdarda kofein qəbulunun kalsiumun bədəndən atılmasını sürətləndirərək osteoporoz riskini artırdığını göstərir. Kalsium sümüklərin möhkəmliyini təmin edən əsas minerallardan biridir və onun azalması sümüklərin zədələnməsinə və qırılma riskinin artmasına səbəb olur. Xüsusilə yaşlı insanlar və menopoz sonrası qadınlar qəhvə istehlakına diqqət yetirməlidirlər. Kalsium itkisinin qarşısını almaq üçün qəhvə içməyi məhdudlaşdırmaq və kalsium zəngin qidalarla qidalanmaq vacibdir.
5. Qəhvənin narahatlıq və stressə təsiri
Qəhvənin psixoloji təsirləri də nəzərə alınmalıdır. Kofein sinir sistemini stimullaşdıraraq narahatlıq və stress səviyyələrini artırır. Həddindən artıq qəhvə istehlakı ürək döyüntüsünün sürətlənməsi, əsəbilik, və narahatlıq hissi yarada bilər. Bu vəziyyət xroniki stress və panik ataklara yol aça bilər. Həmçinin, yüksək kofein qəbulunun yuxu keyfiyyətini azaltdığı üçün narahatlıq simptomlarını daha da şiddətləndirə bilər. Psixoloji sağlamlıq problemləri yaşayan insanlar qəhvə istehlakını minimuma endirməli və kofeinsiz alternativlərə üstünlük verməlidirlər.