Telefonun uşaqlara 5 zərəri
Telefonun uşaqlara zərəri bu günümüzün aktual mövzularından biridir. Texnologiya sürətlə inkişaf edir və uşaqlar tez-tez smartfonlardan istifadə edirlər. Lakin telefonların uşaqlara təsiri həmişə müsbət olmur. Bu yazıda, telefonların uşaqlara olan bəzi zərərlərini ətraflı müzakirə edəcəyik.
1. Psixoloji problemlər
Telefonların intensiv istifadəsi uşaqlarda müxtəlif psixoloji problemlərə səbəb ola bilər. Ən əsas məsələlərdən biri sosial mediada çox vaxt keçirmənin uşaqların real həyatla əlaqələrinin azalmasına və yalnızlıq hisslərinin artmasına səbəb olmasıdır. Bu vəziyyət, uşaqların öz-özünə inamını və sosial bacarıqlarını mənfi təsirə məruz qoyur. Həmçinin, ekran qarşısında çox vaxt keçirmək uşaqlarda diqqət çatışmazlığı və hiperaktivlik kimi problemlər yarada bilər. Uşaqların virtual aləmdə həddindən artıq vaxt keçirməsi onların real dünyadakı əlaqələrini zəiflədər, bu da onların emosional və sosial inkişafına mənfi təsir göstərir. Uşaqlar ekran qarşısında keçirdikləri vaxtı idman və ya başqa sosial fəaliyyətlərlə əvəzləmədikləri təqdirdə, bu, onların fiziki sağlamlığına da mənfi təsir edə bilər.
2. Fiziki sağlamlığa təsiri
Telefonların uşaqların fiziki sağlamlığına mənfi təsiri də inkar edilməzdir. Uzun müddət telefon ekranına baxmaq göz yorğunluğuna və görmə problemlərinə səbəb ola bilər. Həmçinin, davamlı oturma və az hərəkət uşaqlarda obezite riskini artıra bilər. Uşaqların hərəkətsiz qalması, onların ümumi sağlamlığını təhdid edən bir amildir. Bu, onların skelet və əzələ sisteminin inkişafına mənfi təsir göstərə bilər. Eyni zamanda, uşaqların fiziki inkişafı üçün vacib olan hərəkətlərin azalması, onların əzələ qüvvəsinin və koordinasiya bacarıqlarının inkişafını zəiflədə bilər. Uşaqların telefon qarşısında keçirdikləri vaxtın artması, onların açıq havada oyun oynamaq, idman etmək kimi fəaliyyətlərdən uzaq qalmalarına səbəb olur. Bu vəziyyət, uşaqların ümumi sağlamlıq vəziyyətinə təsir edə bilər.
3. Təhsilə mənfi təsiri
Smartfonların səbəb olduğu dağıdıcılar, uşaqların təhsilinə də mənfi təsir göstərə bilər. Məktəb vəzifələri zamanı telefonların istifadəsi diqqəti yayındırır və öyrənmə effektivliyini azaldır. O cümlədən, uşaqların dərslərə diqqətini cəlb etmək daha çətinləşir. Telefonlar və onların təqdim etdiyi sonsuz məlumat axını uşaqların diqqətini səpələyir, bu da onların dərs materiallarını düzgün şəkildə mənimsəməsinə mane olur. Onlar tez-tez məlumat bombardmanına məruz qaldıqları üçün əsas mövzulara diqqət yetirmək və dərindən anlamaqda çətinlik çəkirlər. Bundan əlavə, telefonlar uşaqların yazılı və şifahi dil bacarıqlarının inkişafına da mənfi təsir göstərə bilər. Qısa mesajlar və sosial media paylaşımları, uşaqların ədəbi dil və qrammatika qaydalarına riayət etmək bacarıqlarını zəiflədə bilər. Nəticədə, bu vəziyyət onların akademik performansına mənfi təsir edir.
4. Sosial bacarıqların azalması
Telefon istifadəsi uşaqların sosial bacarıqlarının inkişafına mənfi təsir edə bilər. Uşaqlar virtual dünyada çox vaxt keçirdikləri üçün real dünyada ünsiyyət qurmaqda çətinlik çəkə bilərlər. Bu, onların sosial bacarıqlarının inkişafını məhdudlaşdırır və ünsiyyət qurma bacarıqlarının zəifləməsinə səbəb olur. Uşaqlar telefon ekranlarına həddindən artıq bağlandıqda, real dünyada insanlarla qarşılıqlı təmas qurmaqda çətinlik çəkirlər. Bu, onların sosial mühitdə uyğunlaşma qabiliyyətlərini məhdudlaşdırır və dostluq qurmaqda çətinliklər yaradır. Eyni zamanda, telefonla məşğul olmaq, uşaqların ailə və dostları ilə keçirdikləri keyfiyyətli vaxtı azaldır, bu da onların emosional sağlamlığına mənfi təsir edir.
5. Asılılıq riski
Telefon istifadəsi asılılıq yarada bilər. Uşaqların telefonlara həddindən artıq bağlanması, onların həyatının başqa sahələrinə mənfi təsir edə bilər. Bu, həmçinin onların şəxsi inkişafına və öz-özünü ifadə etmə bacarıqlarına mənfi təsir edə bilər. Uşaqlar telefonları həddindən artıq istifadə etdikdə, onlar real həyatdan uzaqlaşır və virtual dünyada daha çox vaxt keçirməyə başlayırlar. Bu vəziyyət, onların real həyatda məşğul olacaqları fəaliyyətlərdən uzaq qalmasına səbəb olur. Uşaqların telefon asılılığı, onların məktəb işlərinə, ailə həyatına və sosial münasibətlərinə mənfi təsir göstərir. Bundan əlavə, telefon asılılığı uşaqların yuxu rejimini də mənfi təsirə məruz qoyur, bu da onların ümumi sağlamlığına və günlük enerji səviyyələrinə təsir edir. Yuxusuzluq və ya yuxu pozuntuları, uşaqların akademik performansına, diqqətinə və sağlamlığına ciddi şəkildə təsir edə bilər. Uşaqların telefon asılılığı, onların öyrənmə qabiliyyətlərini və yaradıcılığını məhdudlaşdırır, çünki onlar öz vaxtlarının çoxunu passiv ekran qarşısında keçirirlər. Bu asılılıq həmçinin onların real dünyada əldə edə biləcəkləri təcrübələri və maraqlarını məhdudlaşdırır.