Şəkərin sağlamlığa 5 faydası

Şəkər  tez-tez müzakirə olunan, bəzən yanlış başa düşülən bir qida maddəsidir. Bəzən sağlamlıq üçün zərərli hesab edilən şəkər əslində düzgün miqdarda və düzgün şəkildə istehlak edildikdə müəyyən faydalar təqdim edə bilər. Bu bloqda şəkərin sağlamlıq üçün beş əsas faydasını dərindən araşdırmağa çalışacağıq. Şəkər haqqında bu məlumatlar onun həddindən artıq və yanlış istifadəsinin qarşısını almağa və daha sağlam qidalanma seçimləri etməyə kömək edəcəkdir.

Enerji mənbəyi olaraq şəkər

Şəkər insan bədəninə sürətli enerji verən əsas maddələrdən biridir. Enerji həyatımızın hər aspektində, xüsusilə beyin fəaliyyəti və fiziki aktivliklər üçün vacibdir. Şəkərin tərkibindəki əsas komponent qlükozadır. Qlükoza bədənimizin əsas enerji mənbəyidir və beyin funksiyalarının icrası üçün də vacibdir. Misal üçün idmançılar yarışdan əvvəl şəkərli qidalar yeyərək qısa müddətdə yüksək enerji alırlar. Bu, onların performansını xeyli artıra bilər. Enerji istehsalında şəkərin rolu bədənin qida maddələrini sürətli şəkildə enerjiyə çevirmə qabiliyyətinə əsaslanır. Bu proses bədəndəki şəkərin parçalanması ilə başlayır və ATP (adenozin trifosfat) istehsalı ilə sonlanır ki, bu da hüceyrələrin enerji istifadəsi üçün mühüm bir maddədir.

Şəkərin əhval-ruhiyyəyə təsiri

Şəkərin əhval-ruhiyyəyə müsbət təsiri onun beyində serotonin istehsalını artırması ilə bağlıdır. Serotonin bəzən “xoşbəxtlik hormonu” kimi adlandırılan, əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdıran və stressi azaldan bir neyrotransmitterdir. Mütəmadi olaraq kiçik miqdarda şəkərli qida yemək insanın özünü daha xoşbəxt hiss etməsinə kömək edə bilər. Lakin, bu təsirin müsbət qalması üçün şəkər istehlakının məhdud olması vacibdir.

Bundan əlavə, şəkərin əhval-ruhiyyəyə müsbət təsiri bəzi insanlarda stress vəziyyətində rahatlıq hissi yarada bilər. Bəzi tədqiqatlar göstərir ki, şəkərli qidalar yemək stres altında olan insanlarda qısa müddətli rahatlama hissi yarada bilər. Bu, şəkərin beyində endorfin istehsalını artırması ilə əlaqədardır. Endorfinlər bədənin təbii ağrıkəsiciləri kimi fəaliyyət göstərərək xoşbəxtlik hissi və rahatlama təmin edir.

Bununla belə, şəkərin əhval-ruhiyyəyə təsiri müvəqqəti və qısa müddətli ola bilər. Şəkərli qidaların aşırı istehlakı uzunmüddətli sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər və həddindən artıq şəkər istehlakı əhval-ruhiyyə dalğalanmalarına və digər sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. Beləliklə, şəkəri məhdud miqdarda və sağlam bir qidalanma rejiminin bir hissəsi kimi istehlak etmək mühümdür.

Metabolizm üçün şəkər

Şəkər metabolizmin sürətlənməsində mühüm rol oynayır. Xüsusilə fruktoz və qlükoza bədənin qidaları daha sürətli həzm etməsinə və enerjiyə çevirməsinə kömək edir. Sağlam bir metabolizm ümumi bədən sağlamlığı üçün çox mühümdür. Bu, həmçinin kilo idarəsi və enerji səviyyələrinin sabit qalmasında əhəmiyyətli rol oynayır.

Metabolizmin sürətləndirilməsi şəkərin bədəndə parçalanma sürətindən asılıdır. Qlükoza bədəndə tez parçalanır və dərhal enerjiyə çevrilir, bu da fiziki aktivliklər və beyin fəaliyyəti üçün vacibdir. Bununla yanaşı, şəkərin metabolizmə təsiri insanın ümumi qidalanmasından və fiziki aktivliyindən asılı olaraq dəyişə bilər.

İmmun sistemini gücləndirən şəkər

Şəkərin immun sistemi üzərindəki təsiri tez-tez gözardı edilir, lakin az miqdarda şəkər, xüsusilə təbii mənbələrdən alınan, immun sisteminin fəaliyyətini gücləndirə bilər. İmmun sistem bədəni xarici təhdidlərdən, xüsusilə infeksiyalardan qoruyan mühüm bir sistemdir. Şəkərin immun sistemini gücləndirici təsiri onun hüceyrələrin enerji ehtiyacını ödəmək qabiliyyəti ilə əlaqədardır.

Ancaq şəkərin immun sistemi üzərindəki müsbət təsiri onun məhdud miqdarda və sağlam bir qidalanma rejiminin bir hissəsi kimi qəbul edilməsindən asılıdır. Aşırı şəkər istehlakı, əksinə, immun sistemini zəiflədə bilər və infeksiyalara qarşı müqaviməti azalda bilər.

Şəkərin idman performansına təsiri

Şəkərin idman performansına olan təsiri, xüsusilə enerji səviyyələrinin qısa müddətdə artırılmasında görünür. İdmançılar tez-tez yarışdan əvvəl və ya idman zamanı şəkərli içkilər və ya atışdırmalıqlardan istifadə edirlər. Bu, onlara sürətli enerji verir və performanslarını artırır. Şəkər, həmçinin idman zamanı itirilən enerjinin bərpasına kömək edir, bu da idmançının daha sürətli bərpa olunmasına və yorğunluğun azalmasına kömək edir.